شما اینجا هستید

میزگرد 'ضرورت تغییر الگوی کشت'

 

میزگرد 'ضرورت تغییر الگوی کشت' ایرنا در دانشگاه صنعتی برگزار شد.

 

اصفهان- ایرنا- میزگرد ایرنا با عنوان 'ضرورت تغییر الگوی کشت در ایران' روز دوشنبه (7/8/1397) با حضور چهار نفر از استادان در دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان برگزار شد.

http://img8.irna.ir/1397/13970807/83083118/n83083118-72631628.jpg

به گزارش ایرنا، در این میزگرد، جهانگیر عابدی کوپایی استاد تمام گروه مهندسی آب و رئیس دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی، غلامرضا قربانی استاد تمام گروه علوم دامی، حمیدرضا عشقی زاده استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات و پرویز احسان زاده دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات این دانشکده حضور داشتند.


کارشناسان یاد شده در این نشست، رویکردهای جدید الگوی کشت در جهان را در قالب سه محور امنیت غذایی، آبی و انرژی مطرح و تاکید کردند که کارایی این اصفهان - ایرنا - تغییر الگوی كشت با توجه به تغییرات اقلیم در فلات ایران ضرورتی اجتناب ناپذیر است اما اینكه این موضوع مهم تا چه اندازه از راهبردهای علمی و پژوهشی بهره می گیرد تا دچار بیماری آزمون و خطا نشویم در میزگرد ایرنا اصفهان مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.

به گزارش ایرنا، استادان دانشكده كشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان در میزگرد ایرنا كه در این مركز علمی برگزار شد، رویكردهای جدید الگوی كشت در ایران را در قالب سه محور امنیت غذایی، آبی و انرژی مطرح و تاكید كردند كه كارایی این محورها در گرو همگرائی ملاحظات آنهاست در غیر این صورت به بخش های دیگر آسیب می زند. تغییر الگوی كشت در ایران و اصفهان با توجه به كمبود آب ضروری است چرا كه در كشوری همچون ایران كه میزان بارندگی آن یك چهارم و تبخیر آب آن 2 برابر جهان است باید تمام برنامه ریزی ها در زمینه تولید محصولات كشاورزی به صورت همگرا مورد توجه قرار بگیرد. كارشناسان بر این باورند كه انتخاب هر الگوی كشت به دلیل چند بعدی بودن كشاورزی می تواند پیامدهای مهمی در زندگی كشاورز و جامعه روستایی داشته باشد، اما در برخی از شرایط كشاورزان به جهت تغییر در شرایط محیطی، تغییر در تقاضا و مصرف گرایش به تغییر الگوی كشت پیدا می كنند كه یكی از مهمترین عوامل تأثیرگذار در چند سال اخیر در تغییر الگوی كشت بین كشاورزان ایرانی، مساله خشكسالی بوده است. كشاورزی دانش محور كه در یكصد سال اخیر وارد ایران شد به تاكید صاحبنظران امر با وجود رشد و توسعه صورت گرفته در این بخش، متاسفانه هنوز بخش كشاورزی ایران نتوانسته با دانش روز خودش را منطبق و بسیاری از چالشها را نیز برطرف كند. از سوی دیگر برخی از تحقیقات دانشمندان این عرصه تاكید دارند تا 2 دهه آینده كشورهایی در جهان موفق هستند كه موادغذایی شان را خودشان تولید كنند و به خارج نیاز نداشته باشند. به باور این استادان این بخش اقتصادی كشور به خاطر اهمیت تولید مواد غذایی یكی از بحث های جدی محافل اقتصادی و اجتماعی است و بر ضرورت اتخاذ رویكرد علمی و عملی و برنامه ریزی اصولی متناسب با شرایط موجود تاكید كردند. بخش كشاورزی به دلیل تامین 85 درصد نیازهای غذایی و 90 درصد مواد اولیه صنایع تبدیلی و دارای بودن 25 درصد سهم صادرات غیرنفتی، نقش تعیین كننده ای در اقتصاد كشور دارد. وزارت جهادكشاورزی باید ارزیابی درستی از منابع آبی موجود داشته و بر اساس آن به كشاورزان الگوی كشت بدهد زیرا میزان بهره وری آب در بخش كشاورزی تنها 33 درصد و به عنوان یكی چالش مطرح است. براساس آمار موجود از بین 66 محصول اصلی كشاورزی، ایران 25 نوع آن را تولید می كند كه اغلب آن ها جزو محصولات باغی هستند و از نظر تنوع محصولات، ایران رتبه سوم را در جهان داراست. كشت خودسرانه و بدون برنامه ریزی، یكی از نمودهای آشكار كشاورزی سنتی در كشورهای جهان سوم از جمله ایران است، الگویی كه نه تنها برای تعادل بازار آسیب زاست بلكه تاكید بر كشت یك یا چند محصول برای منابع آبی، اكوسیستم و خاك نیز آسیب های زیادی به دنبال دارد. برآیند آمارهای ارایه شده، با اصلاح الگوی كشت، تولید محصولات باغی در یك هكتار تا حدود 50 درصد نسبت به كشاورزی سنتی افزایش می یابد و در مصرف آب هم سالانه صرفه جویی 200 هزار لیتر در ثانیه در 10 هزار متر مربع عرصه كشاورزی شاهد خواهیم بود. طبق آمار وزارت نیرو، حدود 90 درصد آب مصرفی در كشور مربوط به كشاورزی است در حالی كه متوسط مصرف آب جهانی در بخش كشاورزی 70 درصد است. با وجود ارایه آمارهای متفاوت، ‌سالا‌نه در كشور 95 میلیارد مترمكعب آب مصرف می‌شود كه 90 درصد آن در بخش كشاورزی، هشت درصد در بخش آشامیدنی، 2 درصد صنعت و بخش عمومی و پارك‌ها و فضای سبز مصرف می‌شود. از بین 66 محصول اصلی كشاورزی، ایران 25 نوع آن را تولید می كند كه اغلب آن ها جزو محصولات باغی هستند و از نظر تنوع محصولات، ایران رتبه سوم را در جهان داراست. خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) استاد اصفهان در همین ارتباط میزگردی با عنوان ' تغییر الگوی كشت در ایران و اصفهان ' با حضور جهانگیر عابدی كوپایی استاد تمام گروه مهندسی آب و رئیس دانشكده كشاورزی دانشگاه صنعتی، غلامرضا قربانی استاد تمام گروه علوم دامی و حمیدرضا عشقی زاده استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات و پرویز احسان زاده دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات این دانشكده برگزار كرد. **امنیت غذایی، آبی و انرژی اضلاح مرتبط الگوی كشت هستند رییس دانشكده كشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان و استاد تمام گروه آب ضمن قدردانی از خبرگزاری جمهوری اسلامی بابت باز شدن دریچه ای در خصوص گسترش همكاری رسانه با دانشگاه افزود : امیدواریم تحقیقاتی كه در دانشكده كشاورزی و دانشگاه صنعتی صورت گرفته بتواند بخشی از معضلات جامعه و به ویژه استان را رفع كند. جهانگیر عابدی كوپایی با بیان اینكه رویكردهای جدید جهانی بحث الگوی كشت را در قالب سه محور امنیت غذایی، امنیت آبی و انرژی مطرح می كنند، گفت: تجربیات جهانی نشان می دهد كه توجه به یك بخش، به بخش های دیگر آسیب می زند و این سه ضلع بهم مرتبط است و نباید آن ها را از هم تفكیك كرد. وی با اشاره به اینكه در تابستان سال جاری كمبود آب آشامیدنی اصفهان فشار شدیدی بر انرژی مصرفی وارد كرد، تصریح كرد: همچنین با توجه به بسته شدن آب زاینده رود و نرسیدن آب به مناطق شرق و غرب اصفهان باعث شد تا فشار زیادی به آب های زیرزمینی وارد شود و آب های زیرزمینی استان رو به انحطاط برود و این در حالیست كه اگر وضعیت به همین صورت باشد منجر به نابودی منابع آب زیرزمینی اصفهان می شود. این استاد دانشگاه صنعتی اصفهان ادامه داد: اما زمانی كه بحث تامین آب كشاورزی مطرح می شود باید به این نكته توجه داشته باشیم كه به چه میزان و به چه مناطقی آب را اختصاص دهیم و آیا حق آبه هایی در این زمینه وجود دارد و اگر وجود داشته چرا یا اجرا نمی شود یا ناقص اجرا می شود؟ وی بیان كرد: ما باید بپذیریم الگوی كشت استان در گذشته كه به طور عمده شامل محصولات راهبردی از جمله گندم، جو و ذرت بود به همان شدت گذشته نمی توان ادامه داد، به ویژه با تغییرات اقلیم كه مواجه هستیم و در سال های اخیر خود را بیشتر نشان داده است باید كم كم نه تنها از وسعت اراضی مورد كشت محصولات راهبردی كم كنیم بلكه باید به سمت محصولاتی كه متحمل به شوری و كم آبی باشند از جمله كشت سورگوم، گلرنگ و ارزن برویم. عابدی كوپایی با اشاره به مقاومت كشاورزان در خصوص تغییر الگوی كشت تصریح كرد: باید به كمبود آب و تغییر كشت و به تبع آن كمبود درآمد توجه داشته باشیم یعنی اگر كشاورزی كه محصولی با قیمت مناسب می فروشد گفته شود سطح اراضی خود را كاهش دهد به دلیل كاهش درآمد مقاومت می كند. وی خاطرنشان كرد: در این راستا مساله حمایت های دولتی پر رنگ می شود و باید از طریق بیمه محصولات و خرید تضمینی كاری كند كه كشاورز راضی به تغییر الگوی كشت شود. **منابع آبی موجود نمی تواند ما را به سمت خودكفایی هدایت كند رئیس دانشكده كشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان تصریح كرد: به این نتیجه رسیدیم كه منابع آب موجود كشور نمی تواند ما را به سمت خودكفایی موادغذایی ببرد، براساس تحقیقات از دهه های اخیر ادامه این رویكرد باعث از بین رفتن منابع آبی كشور و تحت تاثیر قرار گرفتن تمام فعالیت های صنعتی و كشاورزی می شود. وی بیان كرد: با شرایط كنونی میزان بهره وری محصولات كشاورزی حدود 1.1 یا 1.2 كیلوگرم بر مترمكعب مصرف آب است كه با رشد جمعیت فعلی پیش بینی می شود در آینده ای نه چندان دور باید بهره وری را به 1.6 یا 1.8 كیلوگرم بر مترمكعب مصرف آب برسانیم. عابدی كوپایی خاطرنشان كرد: با توجه به اینكه منابع آبی محدود بوده تنها راهكار توجه به مباحث بِه زراعی، بِه نژادی و مهندسی زیست فناوری یا بیوتكنولوژی است، خوشبختانه تحقیقیاتی كه دانشكده ما در دهه های گذشته انجام داده به بسیاری از این نكات اشاره كرده است همچنین تحقیقات خوبی در زمینه محصولات راهبردی كشور صورت گرفته اما متاسفانه این مطالب در دانشگاه بایگانی شده و به صحنه جامعه و عمل كشاورزان رسوخ نكرده است همچنین باید برای هر محصول یك نهاد با تامین بودجه مورد نیاز تحقیقات را گردآوری و به صحنه ببرد. وی با بیان اینكه در برخی از واردات كشور دچار نقص بوده و شاهد واردات عمده روغن در كشور هستیم، ادامه داد: این سوال مطرح است كه آیا تاكنون این ماموریت به دانشگاه واگذار شده كه به سمت دانه های روغن برود؟ چرا كه این دانه ها می تواند در كشور تاثیر زیادی در تولید روغن داشته باشد. این استاد دانشگاه با اشاره به روغن گیری از جنگل های بلوط افزود : در زمینه روغن گیری از بلوط در ایران كار نشده است، افراد برجسته در ایران می توانند در این زمینه كار كنند اما نیازمند حمایت ملی برای تحقق این امر هستند تا شاهد كاهش واردات در كشور باشیم. وی با اشاره به واردات بسیار زیاد شكر به كشور اظهارداشت: آیا الگوی مصرف غذایی با الگوی بهداشت سالم همخوانی دارد؟ مصرف بیش از حد مواد روغنی و شكری داریم كه بیماری های قلبی و عروقی را به دنبال دارد اما آیا اقدام كلان و ملی صورت گرفته تا الگوی غذایی تغییر داده شود؟ عابدی كوپایی با بیان اینكه توسعه افقی كشاورزی در استان باید حذف و به سمت توسعه عمودی و افزایش بهره وری پیش برویم، بیان كرد : باید به سمت كشت های مقاوم به خشكی و شرایط شوری پیش برویم كه طبق تحقیقات به دست آمده گیاه سورگوم مناسب است چرا كه در دهه های آینده وضعیت جوی به گونه ای است كه بارندگی كم و دمای هوا بالا می رود و كشت محصولاتی همچون سورگوم با صرفه تر از محصولات رایج خواهد بود. ** برنامه توسعه كشاورزی مبتنی بر شرایط محیطی و منابع باشد دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشكده كشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان با اشاره به الگوی توسعه كشاورزی برای كشور و اصفهان گفت: هر كشوری طبق شرایط محیطی و منابعی كه دارد باید برنامه توسعه را به پیش ببرد اگر هر كشوری از لحاظ یك یا چند منبع ضعیف و فقیر است باید توسعه با دقت دوچندان به آن منابع محدود باشد. پرویز احسان زاده افزود: اگر منبعی نایاب، كمیاب و ضربه پذیر است الگوی توسعه نباید به گونه ای باشد كه منبع را تخریب و یا به زوال بكشاند. وی ادامه داد: معتقدم در كشوری همچون ایران كه بارندگی یك چهارم دنیا و تبخیر آب حدود سه برابر متوسط جهانی است برنامه ریزی های تولیدی كه مبتنی بر مصرف آب است باید با عنایت به این مساله باشد از این رو استان اصفهان در مركز ایران و در اوج این مساله است. این استاد دانشگاه بیان كرد: فكر می كنم تمركز این تعداد جمعیت در فلات مركزی خلاف عقل سلیم و توسعه شهری و كشاورزی و آینده كشور است چرا كه این جمعیت نیازمند غذا بوده و وظیفه تامین غذا برعهده كشاورزی كه بخشی الگوی كشت و تولیدات دامی است. وی بیان كرد: اگر به صلاح باشد كه بخش زیادی از محصولات كشاورزی را با توجه به اینكه منابع آب و خاك به شدت دچار آسیب شده و می شوند از مكان های مختلف دنیا تامین كنیم، این در حالیست كه نه كشاورز بیكار شود بلكه با یارانه هایی كه در كل دنیا مرسوم است بدون تكیه بر حمایت های دولتی روی پا نخواهد بود. احسان زاده با بیان اینكه به صنعت بیش از كشاورزی یارانه تعلق می گیرد، ادامه داد: این سبب شده كه مشكلات جدی از جمله فقر در بخش كشاورزی به وجود بیاید، ضمن اینكه كشاورزی غریب و یتیم است ناچار به تولید غذا هستیم. وی اضافه كرد : در جایی همچون اصفهان باید به سمت تغییر جدی الگوی كشت برویم، دیگر نمی توانیم به سبك اجدادمان تولید گیاهی داشته باشیم از این رو باید به سمت گیاهانی كه به ازای مصرف حداقلی آب تولید با ارزش حداكثر داشته باشند همچون گیاهان دارویی. دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشكده كشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان خاطرنشان كرد: شاید جایی همچون اصفهان كه كویری بوده و جمعیت بسیاری در آن متمركز است طبیعتا باید به سمت گیاهانی كه به ازای آب مصرفی گیاهان با ارزش به دست بیاید. ** ذات شرایط محیطی ایران از ابتدا خشك و كویری بوده است وی اضافه كرد: تاكنون آسیب جدی به منابع خاك و آب زده شده است، ذات شرایط محیطی ایران از ابتدا به همین صورت بوده است و اجداد ما هم در شرایط كویری زندگی می كردند اما اكنون كه جمعیت افزایش پیدا كرده و فشارها بیشتر شده است بیش از حد از منابع بهره برداری می كنیم و این سرعت سبب شده تا نسبت به 40 سال گذشته تاكنون بیشتر به منابع آسیب وارد كردیم. احسان زاده بیان كرد: متخصصان عنوان می كنند، به طور تقریبی ظرفیت منابع طبیعی كشور ما برای تامین نیازهای 50 میلیون نفر كافی است و این در حالیست كه در زمان حال جمعیت كشور 80 میلیون نفر است كه باید از راس تا پایین به دنبال راهكاری برای افزایش جمعیت و به تبع آن تامین غذای افراد باشیم وگرنه دچار بحران می شویم. وی با بیان اینكه باید در كشور الگوی كشت مبتنی بر شرایط محیطی صورت بگیرد، گفت: طبق اطلاعات موجود پهنه بندی كشت در برخی از استان ها صورت گرفته و اگر قرار است كشور از لحاظ برنج تولید حداقلی داشته تا با بحران تامین و امنیت غذا مواجه نشویم باید در دولت سیاست و برنامه ریزی صورت بگیرد كه برنج این كشور در سواحل شمالی تولید شود و حمایت و یارانه لازم و علمی و كارشناسی شده اختصاص داده شود. این استاد دانشگاه به توسعه كشت نیشكر در خوزستان اشاره كرد و گفت: 30 سال پیش یكی از تصمیمات در خصوص تغییر الگوی كشت توسعه كشت نیشكر در خوزستان بود كه متاسفانه نمونه ناموفقی بود چرا كه مبتنی بر مطالعات زیست محیطی و پایداری تولید نبود و می بینیم كه در مان حال آلودگی شدید زیست محیطی و شوری خاك خوزستان را به دنبال داشته است. **تولید گیاهان با مصرف حداقلی آب و ارزش افزوده بالا مدنظر قرار بگیرد وی بیان كرد: اگر اصرار به كار كشاورزی و تولید گیاهان با توجه به شرایط فلات مركزی داریم باید به سمت گیاهانی كه مصرف حداقلی آب و ارزش افزوده بالایی دارند پیش برویم. به گفته وی تعریف امنیت غذایی، موجود بودن مواد غذایی كافی برای تمام افراد یك كشور یا یك استان، شهر و منطقه مركزی ایران به گونه ای كه یا خود غذا تولید كنند یا پول كافی داشت برای تامین غذا داشته باشند، است. دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه صنعتی اصفهان با بیان اینكه كل تولیدات كشاورزی از چهار دهه گذشته تاكنون به طور تقریبی 2 برابر شد كه این نتیجه ورود دانش به بخش كشاورزی بود، اظهارداشت: چهل سال گذشته تولیدات محصولات كشاورزی 50 میلیون تن بود و این در حالیست كه در زمان حال به 110 میلیون تن رسید اما باید به این نكته توجه كرد كه اگرچه تولید افزایش پیدا كرده اما این افزایش به قیمت هدر رفت خاك ها و آلودگی منابع آب و رفتن آب به اعماق بوده است. وی ادامه داد: بخشی از تولیدات كشاورزی از جمله گندم، برنج، نخود و دیگر محصولات به كشاورزان خرده پا اختصاص دارد كه مدیریت خرده پایی از لحاظ تامین منابع و سوخت و برنامه دادن و تغییر الگوی كشت، پیدا كردن خریدار و كیفیت حداقلی محصول تولیدی كه قابلیت صادرات داشته باشد با مشكل مواجه است. احسان زاده ادامه داد: در بحث تولیدات گیاهی كشور ما مانند بسیاری از دیگر كشورهای خاورمیانه مبتنی بر خرده پایی بوده كه این موضوع مشكلاتی را به وجود آورده است. وی با بیان اینكه دانشگاه نقش خود را در این زمینه ایفا كرد، گفت: متاسفانه سازماندهی و برنامه ریزی مناسب و دراز مدت در این راستا نداشتیم و شاید به همین دلیل با مشكلاتی روبه رو شده ایم از این رو ضمن در نظر گرفتن برنامه باید تولیدات پهنه بندی شود به صورتی كه سواحل شمالی برنج و منطقه مركزی به كشت گیاهان دارویی اختصاص داده شود. **قوت غالب كشور باید تغییر كند احسان زاده معتقد است نباید در زمان حال جمعیت كشور افزایش پیدا كند چرا كه افزایش جمعیت نیاز به تامین غذا دارد و با توجه به كم آبی و به تبع آن نبود كشت محصولات نمی توان امنیت غذایی مردم را تامین كرد. وی ادامه داد: باید سهم آب صنعت و كشاورزی مشخص شود آن زمان اگر آبی باقی ماند برای كشت گیاهان دارویی و در نهایت محصولی همچون گندم كه قوت غالب است اختصاص داده شود. این استاد دانشگاه با بیان اینكه قوت غالب كشور(گندم) باید تغییر كند، بیان كرد: مصرف سرانه گندم در ایران بسیار بالاتر از دنیا است باید كاری كرد تا مصرف گندم تعدیل شده و به موازات آن محصولات دیگری هم تولید شود. وی با بیان اینكه به ازای هركیلو محصولات دامی باید هفت كیلو محصولات گیاهی تولید شود، اظهارداشت: از نظر علمی كشوری كه با كم آبی شدید مواجه است و برای تولید گیاهانی همچون ارزن نیامند آب هستیم نباید مركزیت كشور قطب تولید شیر و گوشت باشد. احسان زاده به نقش دانشگاه در كشاورزی اشاره و بیان كرد: اغلب تولید محصولات از جمله كلزا، نخود و برنج 2 برابر شده و این در حالیست كه سطح زیر كشت از 40 سال گذشته تاكنون اندكی افزایش داشته است. وی با اشاره به اینكه حلقه محیط زیست و آب و كشاورزی باید بهم متصل شود، ادامه داد: معتقدم محیط زیست یتیم تر از كشاورزی است در این راستا باید ارتباط تنگاتنگی با توسعه كشاورزی و صنعتی ایجاد شود. ** توجه به محیط زیست، اقتصاد و اجتماع در تغییر الگوی كشت ضروری است استادیار گروه علوم زراعت و اصلاح نباتات دانشكده كشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان در این میزگرد ایرنا اظهارداشت : زمانی كه از توسعه پایدار صحبت می شود همه بخش ها باید دیده شوند، نباید بخش كشاورزی به صورت پایدار توسعه پیدا كند و سایر بخش ها دچار مشكل باشند. حمیدرضا عشقی زاده توسعه پایدار در بخش كشاورزی را به كشتی تشبیه كرد و افزود: اگر یك نفر بر روی دكل و یك نفر در موتورخانه كشتی باشد و سوراخی در این كشتی به وجود بیاید دیر یا زود همه كشتی در آب غرق می شود، كشاورزی هم به همین صورت است. وی توجه به سه نكته در خصوص تغییر الگوی كشت را ضروری دانست و گفت: سازگاری الگوی كشت با محیط زیست، قابل قبول بودن از نظر اقتصادی و پذیرفته شده از نظر اجتماعی (شناخت كشاورز با گیاه جایگزین) باید مورد توجه قرار بگیرد چرا كه این سه مولفه مبنای كشاورزی توسعه پایدار است. این استاد دانشگاه با اشاره به آمار و ارقام وضعیت تغییر الگوی كشت ارایه شده توسط وزارت جهاد كشاورزی بیان كرد: اكنون الگوی كشت كشور به طور عمده مبتنی بر غلات است یعنی از نظر سطح زیر كشت آبی حدود 60 درصد از اراضی را غلات تشكیل می دهند كه در رتبه دوم محصولات علوفه ای كه عمدتا یونجه وذرت علوفه ای بوده كه سهم یونجه بیش از همه است. وی ادامه داد: در رتبه سوم سهم محصولاتی همچون گوجه فرنگی و پیاز و سبزیجات 8.3 درصد در كشور از نظر سطح زیر كشت را دارا هستند سپس دانه های روغنی هفت درصد از سطح زیر كشت آبی را به خود اختصاص می دهد. عشقی زاده با بیان اینكه در كشت آبی الگوی كشت به طور عمده مبتنی بر غلات است، تصریح كرد: در كشت دیم هم به طور تقریبی به همین صورت است، نزدیك 85 درصد سطح زیر كشت را غلات، 11 درصد را حبوبات تشكیل می دهد. وی افزود: نمی توان گفت الگوی كشتی كه تاكنون موجود بوده نادرست و غلط است چرا كه كشت غلات بر مبنای بارندگی ها صورت می گیرد كه در این خصوص باید فرآیند تولید دیده شود. ** 54 درصد سطح زیر كشت در اصفهان به غلات اختصاص دارد به گفته این استاد دانشگاه وضعیت الگوی كشت آبی در استان اصفهان حدود 54 درصد به غلات و حدود 25 درصد را علوفه ها به خود اختصاص داده است. وی به بهره وری مصرف آب اشاره و بیان كرد: هر كیلوگرم ماده خشك به دست آمده به ازای هر مترمكعب آب مصرفی در كشور حدود 1.2 بوده كه میانگین جهانی آن 2 است بنابراین به نظر می رسد باید تحقیقات بر این حوزه متمركز باشد، در این راستا گیاهانی در چرخه كشت باید قرار بگیرد تا مقدار تولید را به ازای مقدار مصرف آب افزایش دهد. استاد دانشگاه علوم زراعت واصلاح نباتات اضافه كرد: دخالت دولت در بخش كشاورزی نیازمند نهادسازی است به طور مثال كشاورزان گندم كار نیازمند حمایت از منظر دانشگاه یا جهاد كشاورزی باشد. وی تصریح كرد: ما از نظر تولید گیاهان دارویی مشكلی نداریم مشكل اصلی فروش گیاهان دارویی است از این رو دولت باید امور را تسهیل كرده سپس ارتباطی بین بازرگان و كشاورز ایجاد شود تا محصول فرآوری شده با ارزش افزوده بالا به دیگر كشورها صادر شود. عشقی زاده با بیان اینكه باید سهم آب بخش كشاورزی مشخص شود، بیان كرد: چاه های بدون مجوز باید مسدود و چاه های مجوزدار دارای كنتور شود تا میزان آب قابل استفاده مشخص شود. وی معتقد است آبیاری تحت فشار با استفاده از آبیاری نواری یا قطره ای هم آب و هم خاك را پس از چهار سال از بین می برد. این استاد دانشگاه با اشاره به تغییر الگوی كشت، بیان كرد : به نظر می رسد در اصفهان از گیاهانی كه در فصل گرم (بهاره یا تابستانه) كشت می شوند باید به سمت كشت پاییزه برویم مشروط به اینكه اگر گندم و جو كشت شد تا به دست آمدن محصول بعدی بقایای گیاهی از بین نرود و بر روی سطح خاك باقی بماند. به گفته وی بر روی گیاهانی از جمله ماشك و گلرنگ كار می كنیم و باید به صورت پاییزه این گیاهان را كشت و سیلاژ و سپس تحویل بخش دام و یا علوم انسانی تحویل دهیم. عشقی زاده تصریح كرد : یكی از مشكلات اساسی این است كه محصول با كیفیت در زمین كشاورزی تولید می شود ولی زمانی كه به دست مصرف كننده می رسد كیفیت كاهش پید می كند به طور مثال پروتئین یونجه در زمین حدود 18 درصد و زمانی كه به دامداری می رسد 14 درصد است از این رو باید به روزترین ماشین آلات وارد این بخش شود تا كیفیت محصول از بین نرود. وی با اشاره به سطح زیر كشت محصولات زراعی آبی و دیم در كشور در سال زراعی 93- 94 افزود: محصول گندم 37.2 درصد آبی و 64.9 درصد دیم، محصول جو 11.7 درصد آبی و 19.7 درصد دیم، برنج 8.8 درصد آبی، ذرت دانه ای 2.8 درصد آبی، غلات 60.4 درصد آبی و 84.7 درصد دیم، حبوبات 2.1 درصد آبی و 11 درصد دیم، دانه های روغنی 6.8 درصد آبی و 0.4 درصد دیم، سبزیجات 8.3 درصد آبی و 0.3 درصد دیم، محصولات جالیزی 4.9 درصد آبی و 0.1 درصد دیم، محصولات علوفه ای 15.9 درصد آبی و 2.3 درصد دیم بوده است كه كل سطح زیر كشت محصولات آبی در كشور 6 میلیون و 21 هزار و 484 هكتار و كل سطح زیر كشت دیم پنج میلیون و 355 هزار و 553 هكتار است. این استاد دانشگاه نیز با اشاره به كشت محصولات زراعی آبی و دیم در استان اصفهان در سا زراعی 93-94 ادامه داد : محصول گندم 28.2 درصد آبی و 64.6 درصد دیم، جو 22.5 درصد آبی و 27.8 درصد دیم، برنج 2.7 درصد آبی، ذرت دانه ای 0.5 درصد آبی، غلات 53.9 درصد آبی و 92.4 درصد دیم، حبوبات 1.8 درصد آبی و 5.8 درصد دیم، دانه های روغنی 2.3 درصد آبی، سبزیجات 10.6 درصد آبی، محصولات جالیزی 4.3 درصد آبی، محصولات علوفه ای 25.6 درصد آبی و 1.8 درصد دیم بوده است كه كل سطح زیر كشت محصولات آبی در این استان 207 هزار و 481 هكتار و سطح زیر كشت محصولات دیم 26 هزارو 303 هكتار است. به گفته وی مقادیر بهره وری مصرف آب در ایران از 0.94 تا 1.29 كیلوگرم بر متر مكعب متغیر است كه متوسط آن 1.07 است همچنین متوسط بهره وری در دنیا 2.5 كیلوگرم در متر مكعب می باشد. **جز 5 كشور دنیا از لحاظ تولید شیر خام هستیم استاد تمام گروه علوم دامی دانشگاه صنعتی اصفهان با بیان اینكه زیربنا و تفكرات زیربنایی كشور دچار مشكل است، بیان كرد: اعتقادی به علم و دانشگاه وجود ندارد و زمانی كه با بحران مواجه شدیم مسائل با دانشگاه در میان گذاشته می شود. به گفته غلامرضا قربانی مشكل ما از ریشه است و تنها وظیفه فارغ التحصیلی تعدادی دانشجو را داریم بدون آن كه در مشكلات كشور دخالت كنیم. وی با بیان اینكه حداقل جز پنج كشور دنیا از نظر تولید شیر خام هستیم، ادامه داد: دانشگاه و بخش خصوصی عمده پیشرفت و توسعه در كشور را بازی می كند. قربانی با بیان اینكه اصفهان مكان مناسبی برای تولید شیر كشور نیست، تصریح كرد: جهاد كشاورزی نسبت به مجوزهایی كه داده باید پاسخگو باشد، صنعت گاوداری ما توسعه یافته است ولی الگوی درستی نبوده است و سیاست گذاری درستی در این زمینه صورت نگرفته است. این استاد دانشگاه گفت: وقتی كشوری هیچ ارزشی برای دانشگاه و استادان و پایان نامه هایی كه سالانه در كشور انجام می شود، قایل نشود مشكلات متعددی را به وجود می آورد از این رو باید گفت از نظر درصد بودجه كل كشور به طور تقویبی در رده آخر قرار داریم. وی با بیان اینكه بخش قابل توجهی از كشاورزی در خدمت دامپروری است، تصریح كرد: براساس تحقیقات به دست آمده ارزن در مقایسه با ذرت بر عملكرد گاوهای شیری تفاوتی نداشته و از آن جایی كه آب و هوا و زمین برای كشت ارزن بسیار مناسب بوده باید ارزن جایگزین ذرت شود چر كه كم آب بر است و این در حالیست كه كشاورز حاضر به تغییر الگوی كشت نیست. قربانی بیان كرد : اگر نظام دولت و جهاد كشاورزی بر روی ارزن سرمایه گذاری كند به این نتیجه می رسد كه ارزن به خوبی ذرت، جو و گندم جوابگوست در این راستا باید از محصولات كم آب بر و محصولاتی كه به خوبی گندم و جو عمل می كند، استفاده شود. وی به شركت در سمینار 2014 در آلمان اشاره كرد و افزود: در این سمینار مطرح شد كه در سال 2050 قرار است جمعیت دنیا به 9.5 میلیارد نفر رسیده و آب در دنیا كم شود، كیفیت زمین های دنیا از بین برود، در این سمینار مطرح شد كه چرا باید از غذای انسان برای دام استفاده شود و چرا از فرآورده های فرعی استفاده نمی كنیم. این استاد تمام دانشگاه ضمن گلایه از استفاده نكردن از پژوهش های استادان دانشگاهی در طرح های اجرایی گفت: حتی یك نفر از پژوهش های ما استقبال نكرده است. ** باگاس تا 66 درصد می تواند جایگزین كاه شود وی با بیان اینكه تاكنون جهاد كشاورزی از تحقیقات و پژوهش های دانشگاهی استفاده نكرده است، ادامه داد: حداقل 10 میلیون تن كاه در كشور داریم و این در حالیست كه كل نیاز غذایی گاوی سالانه 12 میلیون تن است، همچنین 2 میلیون تن باگاس نیشكر داریم كه متولیان امر نمی دانند با باگاس باید چه كار كنند اما طبق تحقیقاتی كه دانشگاه بر روی باگاس انجام داده می توان این فرآورده را تا 66 درصد جایگزین كاه كرده و 40 كیلو شیر بدهد از این رو جهاد كشاورزی باید بر روی باگاس سرمایه گذاری كند. قربانی بیان كرد: وابستگی كشاورزان به ذرت، یونجه، سیب ذرت و ذرت باید كم شود و كشاورز نیازمند پشتیبانی و حمایت از بالا دست است. اراضی كشاورزی اصفهان حدود 563 هزار هكتار معادل 3.5 درصد از مساحت این استان است كه با توجه به محدودیت های منابع آب در سال های اخیر، تنها حدود 290 هزار هكتار آن تحت كشت زراعی و باغی قرار می گیرد. از 564 هزار هكتار اراضی دارای قابلیت كشاورزی در سال زراعی 96- 97 حدود 210 هزار هكتار به كشت محصولات زراعی اختصاص دارد كه 190 هزار هكتار آن مربوط به زراعت آبی و 20 هزار هكتار مربوط به زراعت دیمی است. میزان تولید انواع محصولات زراعی در استان اصفهان با توجه به بروز پدیده خشكسالی و كاهش سطوح زیر كشت حدود سه میلیون و 250 هزار تُن برآورد شده است. ایرنا در برگزاری همه میزگردهای بخش كشاورزی، از سازمان جهادكشاورزی استان اصفهان دعوت می كند كه امید است حضور یابند. 9913/6026/

 

تحت نظارت وف ایرانی